De kandidatenlijst kwam deze week binnen. Een vel van een meter breed. Ik heb een loep nodig om de namen te kunnen lezen. De peilingen, stemwijzers en debatten stromen via elke verbinding met de buitenwereld overvloedig onze huiskamer binnen. We weten nu dat Sigrid dure jurken draagt, dat Lilianne de dochter van de melkboer is en dat Wopke van schaatsen houdt. En dat iedereen samen sterker vooruit wil voor een betere toekomst. Kortom, het feest van de democratie is begonnen. Er wordt flink gedanst, maar ik heb nog weinig zin om mee te doen. Er heeft nog niemand bij mij aangebeld om een roos aan te bieden. Of een theezakje.
Al die aandacht in de media voor de verschillende keuzes, dat is toch waar het in een democratie om gaat? Dat is toch iets om blij van te worden?
Jazeker, maar nu? De democratie kraakt en piept. De persoon van de politicus is belangrijker dan zijn standpunt. De wetgeving en de uitvoering zijn complex geworden. Het vertrouwen in de overheid daalt zienderogen.
Wat mijn stemming nog meer verpest is dat de man die verantwoordelijk is voor wat er de laatste tien jaar is misgegaan in Nederland nu in de peilingen op eenzame hoogte staat. De natuur laten verpieteren, de multinationals die belasting willen ontwijken faciliteren en de eigen belastingbetaler hard aanpakken, het onderwijs en de zorg door de efficiency-mangel halen, vluchtelingen de deur wijzen, van de wmo en de jeugdzorg een chaos maken. Moet ik nog verder gaan? Hij is zelf afgetreden vanwege falend beleid. In een goed functionerende democratie moet dat consequenties hebben. Dat het niet gebeurt is een veeg teken.
En dan te bedenken dat de grootste concurrent van de VVD geen democratische partij is maar een populist die ongeremd mag discrimineren. Het is de wil van het volk, zegt hij. Hij bedoelt daarmee dat het hem stemmen oplevert. Een bulldog die automatisch begint te blaffen als je er een Marokkaans muntje in stopt, steeds feller en steeds harder, eindigend in een scheldkannonade. Een politicus die het dragen van verantwoordelijkheid makkelijk uit de weg kan gaan omdat hij weet dat hij vanuit de oppositie genoeg invloed heeft. Eén blik op het vluchtelingenbeleid zegt wat dat betreft voldoende.
Ik heb mijn leven lang links gestemd. Die partijen liggen nu amechtig hijgend in de hoek van de ring. Ik kan kiezen tussen partijen die vanwege hun principes weggelopen zijn van de vorige onderhandelingstafel en partijen die hun verantwoordelijkheid genomen hebben door compromissen te sluiten, maar daarbij op ongenadige wijze zijn ingepakt door de politici met de gemakkelijke boodschap. Of denk ik te veel in de oude termen links en rechts en hebben de mensen gelijk die zeggen dat we met zijn allen naar links gaan? Dat Nederland een diep-socialistisch land is? Ik ben er niet gerust op. Woensdag zal ik met mijn biljet (en mijn bril ) op pad gaan. Dan is het feest. Ik hoor de muziek van de uitslagenavond al klinken. Er speelt een dixielandorkestje en er kan gedanst worden.
Je analyse is van het gedrag van de premier is glashelder en juist geformuleerd. Echter zijn aanhang heeft weinig oog voor de noden van diegenen uit de lagere sociale klassen en deze aanhang blijkt een zeer grote groep te zijn.
Kiezen voor de partijen die compromissen hebben gesloten, om een regering mogelijk te maken, verdienen n.m.m. steun. Ze hebben een al te rechts beleid kunnen afremmen.
Alle linkse partijen, zie het artikel in de NRC, hebben te weinig lager opgeleiden in alle vertegenwoordigingen, als kamer, gemeenteraden etc. De lagere sociale klassen voelen zich door hen niet meer vertegenwoordigd, zegt dit artikel.
Hopelijk een oproep aan de de linkse partijen, doe hier iets aan.