Een foto uit 1964, ik was toen twaalf jaar

Ik las Aan de dijk van Koos van Zomeren, een nostalgisch boek over zijn herinneringen aan Herwijnen aan de Waal en opeens zag ik de schuur van ons ouderlijk huis voor mij. Een flinke schuur, opgetrokken uit brede planken. In mijn jeugd kon je nog juist zien dat ze in een ver verleden donkerblauw waren geweest. Ooit was de schuur het verblijf geweest van enkele koeien en varkens van mijn opa Ekelschot.
Bij binnenkomst was er direct links een groot, stenen fornuis. Misschien hebben daar vaak stoofpeertjes boven het houtvuur staan pruttelen. In mijn jeugd was de oven buiten gebruik. Er stond een bak met roestige spijkers, er lagen een hamer en een kromme schroevendraaier. Rechts van de ingang stond het tuingereedschap: een spa, een hark, een hak, een bezem. Iets verder rechts, onder het raam met spinnenwebben, was een waterkraan boven een putje.

Liep je door dan kwam je bij een eenvoudige ladder, die naar de schuurzolder leidde. Daar mochten we nooit komen. Ik keek wel eens in het trapgat en dan zag ik waarom: kapotte planken, vermolmde resten, gaten in de vloer. Alleen onze poes spookte er rond. Ooit had zij, naast dat trapgat, op een achtergebleven pluk hooi haar jongen geworpen. Dat nageslacht was niet de bedoeling. Mijn moeder stopte de jonkies in een juten zak en hield die een tijdlang onder het water van de Molenvliet. Zelf was zij als kind in haar slaap ooit op een jong poesje gaan liggen, met fatale gevolgen. Ze was er dagenlang verdrietig om. Onze poes was geen huisdier, ze heeft nooit een poot over de drempel van het huis gezet. Buiten stond een schoteltje waar ze een beetje melk en een restje aardappel kon vinden. In ruil daarvoor moest zij de muizen op afstand houden.

Mijn broer,een zus en een neef, plusminus 1953

De vloer in het midden van de schuur bestond uit een hobbelige verzameling stenen. Er was wel een keurig gemetselde geul waar ooit de koeien hun flatsen hadden laten vallen. In mijn jeugd stond daar een Miele wasmachine, een van de eerste elektrische modellen, een witte, open kuip met drie raderen. Ernaast stond een houten wasrek met een wringer in het midden en aan beide zijden plaats voor een zinken teil.
In het midden van de schuur hing een schommel, dé grote attractie voor vriendjes die bij ons kwamen spelen. Mijn favoriete spel was om zo ver mogelijk van de hoog zwaaiende schommel af te springen, tot vlakbij het waterputje. Links, in de ruimte achter de schommel, stonden onze fietsen. Tegen de wand had mijn broer voetbalplaten van Esso geprikt.
Een deel van de schuur was door rieten matten afgescheiden van een achterliggend deel. In mijn geheugen verschijnen daar de ronde bogen van de tweedehands auto die onze buurman hier mocht parkeren. Er was een hoge zijingang. Maar misschien bedriegt mijn geheugen mij hier. Achter de rietmatten waren er in de duisternis uitstekende verstopplekken. Helemaal links achterin kwam je in een ruimte waar lage houten schotten aan het verblijf van varkens herinnerden. Het was een plek, ver van iedereen en alles, waar je ongezien door derden in elkaars broekje kon kijken.