Elke morgen mogen wij aan de ontbijttafel een vraag beantwoorden. Het papieren label van het Pickwick theebuiltje vraagt ons na te denken: ‘welke levensles wil je doorgeven aan anderen?’ ‘Wat wil je deze week bereiken?’ Het zou me niets verbazen als ik binnenkort de volgende vraag tegenkom: ‘waar ben je vandaag dankbaar voor?’
‘Dankbaarheid blijkt een beschermende werking te sorteren tegen psychische klachten en is een aanjager van veerkracht’, zo las ik onlangs in De Volkskrant (15-01). ‘Mensen die dagelijks een dankbaarheidsdagboek bijhouden waarderen hun leven hoger en ervaren een betere mentale gezondheid dan mensen die dit niet doen.’ Door deze oefening leer je om blij te zijn met wat je hebt.
Zo’n tien jaar geleden liepen G en ik in Schotland de West Highland Way, 165 kilometer van Glasgow naar Fort Williams. Ten noorden van Loch Lomond zaten we op een avond met een groep Canadezen in de Drovers Inn (Est. 1715). Gezeten achter grote pinten Scottish Ale werden we uitgenodigd elkaar de Highs of the day te vertellen. Zij deden dat elke dag. ‘You’ve done a great job’, zei een de mannen toen ik tevreden verteld had dat ik het lange traject had volgehouden. Hij stond op en hield zijn vuist omhoog zodat ik de mijne ertegenaan kon tikken. Daarna hieven we allemaal ons glas en proostten op zoveel moois.
De positieve psychologie is een richting binnen de psychologie die het belang van positieve ervaringen vooropstelt. Ze is ontstaan als tegenhanger tegen methoden die gericht zijn op de ontrafeling van problemen. Het regelmatig benoemen van positieve ervaringen dient om de weerbaarheid en het zelfvertrouwen van mensen te bevorderen. De dankbaarheidsmethode lijkt een nieuwe loot aan de boom van de positieve psychologie.
Tevreden zijn over je eigen werk valt niet onder de nieuwe methode. Dankbaarheid veronderstelt een gever. Relaties zijn onmisbaar voor een goede geestelijke gezondheid. ‘En dankbaarheid is een van de sleutels om die relaties goed te houden en te verdiepen’, aldus hoogleraar Ernst Bohlmeijer, die een app ontwikkeld heeft om de dankbaarheid te bevorderen.
De wereld is zo vergeven van negatieve zaken dat ieder initiatief om het leven lichter te maken mij welkom lijkt. Al bespeur ik bij mijzelf ook een lichte wrevel. De dankbaarheidsmethode roept herinneringen op aan een religieus verleden. Dank U voor deze nieuwe morgen… is het lied dat in mijn hoofd weerklinkt. De laatste jaren overvalt mij steeds vaker een groot gevoel van dankbaarheid als ik thuiskom van een lange reis. Geen ongelukken gebeurd, niks gestolen, niet ziek geworden. Maar ja, wie moet ik in dit geval dankbaar zijn?
Ik was al een eindje op weg met dit blog toen ik zaterdag 19-02 in De Volkskrant een nieuw artikel las. ‘Onze obsessie met positiviteit is schadelijk’, vindt de Amerikaanse psychotherapeut Whitney Goodman. Het idee, dat wie maar positief denkt alles kan bereiken (‘Je kunt het!’, ‘Je bent geweldig’) maakt sommigen diep ongelukkig, ondanks het dagelijks inventariseren van de Highs of the day. Goodmans advies is om te accepteren dat het leven niet altijd leuk is. Ook dat is waar.
Bedankt dat je dit stukje wilde lezen.
Bedankt voor dit stukje! Ook ik ben al jaren regelmatig bezig met dankbaarheid. Het begon na het lezen van het boek : “water weet het antwoord”van Masaru Emoto. Hij maakte foto’s van waterkristallen nadat de watermonsters blootgesteld waren aan allerlei positieve en negatieve emoties, muziek, vloeken etc. Hoe wonderbaarlijk zijn deze ontdekkingen. Het mooiste kristal werd gevormd bij het woord : dankbaarheid. Dat vergeet je nooit meer. Op de achterkant van het boek lees je : Aangezien de wereld en wijzelf voor zeventig procent uit water bestaan, hebben we met deze eigenschap van water de sleutel in handen om grote veranderingen te bewerkstelligen, zowel op persoonlijk vlak als op collectief en mondiaal niveau.