Dagelijks

Ik heb mijzelf deze week opgesloten in een archief. Terwijl ik door het smalle raam zie hoe de magnolia haar knoppen stralend naar het hemels blauw opent, zit ik achter dikke muren in de kilte. Het ruikt er lekker, een beetje muf, naar papier en karton, naar het verleden, naar vergane glorie. De complete rust in het archief is een verwijzing naar de gewijde stilte van deze plek. Om de twee uur klinkt er klokgebeier.
De weg naar de koffie voert door de uitgestorven kloostergangen. O beata solitudo, o schone eenzaamheid, staat er in gekrulde letters boven de deuren naar het slot. Mijn nieuwe schoenen knersen zachtjes op de diagonaal gelegde tegels en op de uitgesleten houten treden van de trap. Hier liggen de voetstappen van mijn heeroom, van mijn vader en van talrijke monniken, die zich sinds 1881 voor gebed en gezang teruggetrokken hebben achter de muren van abdij Koningshoeven in Tilburg.
Mijn oom heeft een boeiend leven geleid als monnik en abt. Je zou er een boek over kunnen schrijven. Moet ik dat dan maar niet eens doen, vroeg ik me begin dit jaar af.
Alleen al het stellen van deze vraag, riep direct twijfels op. Heb ik wel voldoende stof om een boek te vullen? Ben ik als niet-meer-gelovige wel de juiste persoon om een kloosterleven te beschrijven?
Ik maakte als proef een opzetje voor de indeling en noteerde de onderwerpen waar ik meer over zou moeten lezen. Die laatste lijst groeide snel. Ik las een boek over de geschiedenis van het katholicisme in de 20e eeuw. Het zat de hele dag in mijn hoofd. Heeroom liet mij niet meer los.
Wikkend en wegend stelde ik mijzelf nog één voorwaarde: ik zou toegang moeten krijgen tot het archief van Koningshoeven. Stiekem rekende ik er al op, dat de abdij geen toestemming zou geven. Dan kon ik met een gerust hart deze megaklus laten liggen.
Op mijn voorzichtig informeren mailde de huidige abt terug:
‘Van onze kant verlenen we graag alle medewerking. Het archief staat voor je open’.
Maandagmorgen wacht Dom Bernardus me op. Hij draagt over zijn monnikspij een sportief fleece jack van La Trappe, het bier van Koningshoeven.
Het archief over mijn oom is een meter breed: dozen vol met correspondentie, toespraken, jubileumliederen. Stukjes bij beetjes wordt zichtbaar wat er onder de oppervlakte van het vredige, stille klooster gebeurd is.
In het gastenverblijf ontmoet ik bij het avondmaal een jonge benedictines. Ook zij draagt een fleece jack. Flee into the paradise staat er achter op haar rug. Als zij hoort dat ik niet meer gelovig ben, drukt zij mij hoopvol op het hart: ‘het kan nog komen’. Het lijkt mij het beste haar hoop niet te ontmoedigen. De avondzon projecteert een perfecte kopie van het glas-in-lood rozetraam op de muur van de eetkamer.
Na twee dagen geduldig zoeken heb ik twee archiefdozen doorgewerkt. Er zijn er nog zes te gaan.
Mijn vader, die archivaris was van beroep, kan met voldoening vanuit de hemel meekijken. Zijn zoon, die een andere kant op ging, volgt op latere leeftijd alsnog zijn spoor.

De mailwisseling eindigde van mijn kant met het dreigement dat ik contact zal opnemen met de Consumentenbond en het consumentenprogramma Radar. Daarna heb ik van de tegenpartij niets meer gehoord.

Bij het afscheid van mijn werk had ik een cadeaubon van € 50 ontvangen. Het was een klein doosje met de titel Ultimate Choice, uitgegeven door Giftforyou. Een unieke pincode maakte het mij mogelijk een keuze te maken uit meer dan 1500 belevenissen, zoals een borrel, diner,  beauty of weekendje weg.
Het doosje was ergens op een stapel in een kast beland, waar ik het na een goed jaar weer terug vond. Pas toen las ik in de kleine lettertjes, dat de bon één jaar geldig was. Met de staart tussen de benen vroeg ik de firma of hier nog een mouw aan te passen was.
‘Natuurlijk, meneer’, zei de servicegerichte frontoffice-medewerkster ‘u kunt nog voor een jaar verlengen’.
Dit bracht weliswaar € 5 administratiekosten met zich mee, maar dit leek mij draaglijk. Toen ik in een later stadium googlede op ervaringen met de Giftforyou-bon kwam ik tientallen verontwaardigde reacties tegen van boze mensen, die met een niet meer geldige bon waren afgehaakt.

Restaurant Seven, Mariaplaats Utrecht

Na de verlenging stort ik mij verlekkerd op de websitepagina’s met 1500 verwenbelevenissen. Een authentieke scheerbeurt met Barbershop lijkt me wel fun, maar ook een stoere autorit met een Ferrari met Drive Experience ziet er heftig aantrekkelijk uit. Als een kind met een hand boven de snoeptrommel blijf ik lang aarzelen. Uiteindelijk val ik terug op een bekende belevenis en bestel ik een Diner voor Twee voor € 50,-. In Utrecht blijkt slechts een beperkt aantal restaurants de bon te accepteren, maar een kniesoor die daarop let.
Zo beleven G. en ik een gezellige avond bij Restaurant Seven in Utrecht.
We hebben meer geconsumeerd dan € 50, dus volgt er een rekening. Daarop is € 45 in mindering gebracht vanwege onze cadeaubon.
‘€45?’, vraag ik verbaasd.
‘Dat is standaard voor de Giftforyou-bon’, verzekert de ober.
Een ander zou de resterende € 5 bestempelen tot fooi en vrolijk naar huis gaan, maar, ervan overtuigd dat ik een belevenis van € 50 heb aangeklikt, komt er bij mij een irritatie op die niet zal verdwijnen voordat ik de zaak tot op de bodem heb uitgezocht.
Op mijn reclameren bij Giftforyou krijg ik als antwoord, dat een Diner voor Twee belevenis altijd € 45 waard is.
Omdat ik mijn bon al verzilverd heb, is mijn unieke pincode niet meer geldig en kan ik op de site niet meer controleren hoe het aanschafproces verlopen is.
Ik informeer maar eens, waar de overgebleven € 5 gebleven zijn. Die blijven, zo luidt het antwoord, altijd op mijn kaart staan.
‘Maar ik kan er niet meer bij, omdat de pincode niet meer werkt’.
‘Dat komt omdat u uw bon al verzilverd heeft bij restaurant Seven’, zo reageert de Helpdesk.
‘En hoe kan ik dan iets met die € 5 doen?’
Na een langdurige mailwisseling ontvang ik uiteindelijk een nieuwe pincode. Hiermee kan ik constateren, dat er voor de 5 euro’s die voor eeuwig op mijn kaart staan geen enkele belevenis te koop is.

De Consumentenbond heb ik niet meer benaderd.
Het is zes weken geleden. Ik zie nu op de website van Giftforyou, dat een bon inmiddels twee jaar geldig is en dat een Diner voor Twee nu € 45 kost.

Ach we hadden er zo naar uitgekeken. Zoals zo vaak gebeurd is de afgelopen jaren. Het was een ongekende vlaag van collectieve hartstocht. Een dwangmatig verlangen, dat massa’s mensen onrustig maakte. Dat de arbeidsproductiviteit substantieel deed dalen.
De Sehnsucht werd nog eens aangewakkerd door alle sociale en a-sociale media. Statistieken over ijsgroei en ijsdiktes. Mogelijke schaatslocaties. Aanbevelingen voor een veilige tocht.
Trouw zou Trouw niet zijn als het niet twee filosofen van stal had gehaald om hun licht over dit deel van de oer-Hollandse identiteit te laten schijnen. ‘In het niet-maakbare van het schaatsen op natuurijs zit iets transcendents’, zo lazen we. Het is het Carnaval van het Noorden, op de ijsbaan is iedereen gelijk. Gelet op het afzien in de kou en het meters maken, werd het schaatsen als een protestante bezigheid betiteld.
Ik overwoog een ingezonden brief.

We hadden er eigenlijk al niet meer op gerekend, maart kwam er al aan. De zon scheen weer fel. Maar toen kwam de Siberische beer om de hoek kijken. Die zou de zon een poepie laten ruiken. Hij is al even invloedrijk als zijn baasje Vladimir P.
Elke dag van de afgelopen week stond ik klaar om te gaan. Ik volgde de berichten van uur tot uur. Het werd dinsdag. In de provincie Utrecht staan het Leersumse Veld en de Molenpolder al jarenlang bovenaan de lijst van locaties waar al vroeg geschaatst kan worden. Nu las ik berichten over hoeveel mensen er per uur door het ijs heen gingen. En van baantjes van 40 x 75 meter ontdooi ik niet.
Jos Werkhoven, van het weerstation De Arend in Kortenhoef, steun en toeverlaat voor iedereen tussen Amsterdam en Utrecht die het ijs mint, had vorige week nog een juichend bericht de wereld ingestuurd: het is niet de vraag, òf we kunnen gaan schaatsen, maar op welke dàg. Op woensdag laat Jos in de Volkskrant weten, dat hij het niet meer ziet zitten. Dit soort bijzondere omstandigheden heeft hij nog nooit van zijn leven meegemaakt, zegt hij mismoedig.
Het werd donderdag. Wie het erop wilde wagen, moest niet alleen een nat pak riskeren, maar ook de straffe oostenwind weerstaan. Trotseren was hèt woord in de media. Zou het toch de katholiek zijn, die binnen bleef?

Eergisteren is het er toch nog van gekomen. Ik had mij flink ingepakt. Beschermende kleding in diverse lagen. Hoezen voor mijn schaatsen. Het vetleren buideltje ter bescherming van de edele delen, de ph, mannelijk pendant van de bh, had ik toch maar thuis gelaten. Het was tenslotte geen Elfstedentocht.
Mijn schaatsen had ik verwarmd boven de kachel, zoals we dat vroeger deden. Een beter bewijs van de stelling dat je gedrag bepaald wordt door de ervaringen in je jeugd is er niet. Daarom ook ontbraken de priem, het fluitje en het lange touw in de uitrusting. Mijn telefoon had ik nog wel in een plastic zakje geborgen.
Met mijn broer schaatste ik door de Molenpolder. Aanvankelijk nog wat wankelend tornden we tegen de wind op, soms bijna vallend door de scheuren of het vuil op het ijs. Bij onze aankomst hadden we als waarschuwing een ambulance zien staan. De traumahelikopter bleef achter de hand.
Zelf gevorderd van leeftijd memoreerden wij onze opa, die tot op hoge leeftijd de schaatsen onderbond, en diens broer, ome Kees. Op zijn 73ste schaatste deze over het haksel van een gesnoeide boom, brak zijn heup en lag twee maanden in het Stads- en Academisch Ziekenhuis. Uit dit “oord der ellende” stuurde hij vrolijke brieven naar de familie. Niet alleen het schaatsen, ook het schrijven zit in onze genen.
We hebben het overleefd. We kunnen het vertellen aan onze kleinkinderen, nee niet later, maar nù. Opa was erbij die barre dag in maart. Hij scheerde langs een wak en schaatste op zijn klappers iedereen voorbij.

Foto: Rob Oostenbroek, Duic

Aeolus, de god van de winden, had Zephyrus erop uitgestuurd. De westenwind had er zin, hij was in vorm. Hij waaide zoals ie nog maar zelden gewaaid had. Vrachtwagens vielen bij tientallen om, daken werden van huizen gerukt, toiletcabines omver geblazen. ‘Van de pot gerukt’ kreeg op donderdag 18 januari 2018 een bijzondere betekenis.
De storm maakte in ons huis hoge fluitende geluiden, zodra er een deur of een raam openging. Het loeien van de wind door de kale platanen in onze straat was zeker zo onheilspellend. Afvallende takken tikten tegen de ramen en op geparkeerde auto’s. Ik vroeg me af of ik niet beter onze auto zou kunnen verplaatsen, maar waarheen?
De bomen in de straat zijn geplant in 1946. Tot twee jaar daarvoor hadden er ook fraaie exemplaren gestaan. Die waren in de hongerwinter voor de bijl gegaan. De huidige platanen zijn uitgegroeid tot reuzen die ver boven de daken van de hoge herenhuizen uitsteken.
Ik tornde tegen de zware windvlagen in voor een boodschap en liet me op de terugweg meenemen door de vlagen. Ik kreeg zin om erbij te joelen. Afgewaaide takken kraakten onder mijn wielen.

Even later zette de eerste boom aan het begin van onze straat, de plataan die nog de meeste wind vangt, zich schrap. Hij had al vele stormen doorstaan in die zeventig jaar. Hij voelde het rukken aan zijn wortels. Hij kreunde en toen hield ie het niet meer. De boomreus viel met zijn wijdverbreide netwerk van takken rakelings langs huis Blijenburg, het hoekpand uit 1882, schuin op de Biltstraat. In zijn val nam hij het negentiende eeuwse hek, dat langs het Maliebaanspoor staat, een paar meter mee de lucht in. Het degelijke gietijzeren smeedwerk stond verdraaid, maar nog intact bovenop de voet van de stam.
Daar lag ie dan, de plataan, nog onwrikbaarder dan een betonnen wegafscheiding, dwars over het begin van de Buys Ballotstraat. De hulpdiensten maakten de Biltstraat weer vrij van takken. Het wachten was op de ontmanteling door een gespecialiseerde firma. Eén dikke tak stak nog als een monument boven de verzameling hout uit. Toen ik de dunne wortels zag, die uit de stam kwamen, vroeg ik me af hoe deze boom het zo lang heeft kunnen uithouden. Ik moet er niet aan denken dat de plataan voor ons huis net zulke iele wortels heeft.

De gevolgen van de storm kwamen nog dichterbij, toen bleek dat alle treinen waren uitgevallen en dat het herstel nog wel even zou duren. Wij zouden vrijdagmorgen om 7.00 uur de ICE naar Duisburg nemen en vandaar verder reizen naar de Dolomieten voor een sneeuwvakantie.
We pakten donderdagavond in, aarzelender dan normaal. We ruimden op met de vraag of het wel nodig was. De onzekerheid knaagde aan onze wortels. Ook in Duitsland was het treinverkeer tot stilstand gekomen.
Het einde van de avond bracht licht met de mededeling, dat op vrijdag negen van de tien treinen weer normaal rijden. Na een onrustige nacht stonden we achter het computerscherm en lazen dat onze ICE die ene trein was die niet reed. Met een latere trein zouden we Trento niet meer kunnen bereiken.
Daar stonden we, om 6.10 uur, alles ingepakt, de koelkast leeg, de boterham in de rugzak. Ik zette de kachel aan en deed de gordijnen die ik al geopend had maar weer dicht. Een lange, lege dag lag voor ons.
Zaterdag doen we alles nog eens over. Die dag zijn er geplande werkzaamheden op het spoor. We moeten een omweg maken en drie maal extra overstappen. Ach, dat is toch de romantiek van het reizen met de trein? Waar is de kruier?

Dagelijks tussen 16.30 en 18.30 wordt op Radio 1 het nieuwsprogramma Nieuws en co uitgezonden, ofwel de Grote Lara Rense Show. Er is een vaste rubriek over technologische ontwikkelingen. We worden daarin bijgepraat over de nieuwste apps. Apps, die Lara zelf ook zo ontzettend kek vind. Of over breinimplantaten die de wereld voorgoed zullen veranderen.
De rubriek wordt door Lara steevast aangekondigd als ‘uw dagelijkse portie tech en gadgets’. Alsof ik als luisteraar hongerig aan het toestel gekleefd zit en met een kwijlende bek ongeduldig zit te wachten tot iemand mijn bak volgooit.

Dit jaar zag ik voor het eerst in mijn omgeving verschillende mensen met een FitBit. Het ziet er uit als een horloge, maar het kan behalve de tijd nog veel meer meten: je hartslag, het aantal stappen per dag (inclusief traptreden) en je stress-niveau gedurende de dag. Bovendien kan je zien of je slaap van voldoende kwaliteit is geweest. ‘In de Sensitive stand detecteert de Fitbit nagenoeg alle bewegingen als wakker of rusteloos. Deze stand kan fijn zijn voor gebruikers die het gevoel hebben futloos wakker te worden, terwijl hun tracker aangeeft dat ze voldoende geslapen hebben die nacht. Aldus de website Smart Health Review. Het OLED scherm zorgt er bovendien voor, dat je connected blijft met je smartphone.

Voor wie door de bomen van alle vernieuwingen het bos niet meer ziet, heeft de Volkskrant een handig lijstje van de gadgets van 2017.
Is de kwaliteit van de slaap niet zo goed, dan is de Somnox Slaaprobot misschien iets voor jou. ‘Dit wezentje nestelt zich lepeltje-lepeltje tegen u aan en ademt u vervolgens zachtjes naar dromenland. Het kan ook slaapgeluidjes maken en liedjes laten horen’. Helaas ontbreekt nog een functie die negatieve gedachten opspoort en tegengaat. Ik denk daarom dat ik nog maar even wacht met de aanschaf tot het product is uitontwikkeld. Of gebeurt dat tegenwoordig niet meer?
De robot, we kunnen er niet meer omheen. ‘Robots begonnen dit jaar ineens spectaculaire capriolen te maken. Soepeltjes op een tafel springen, achterwaartse salto’s maken, dat werk’. Dat lijkt me wel handig als ik net rustig de ochtendkrant zit te lezen. Dat ie bovenop mijn kop koffie springt. Moet ik dan een straf uitdelen of eerst maar eens een gesprek met hem voeren, wat zou het beste werken?
Helemaal 2017 is natuurlijk de Antiminer S9, een machine die bitcoins delft. Je moet wel even investeren, de aanschafprijs ligt rond de 5000 euro, maar dan kan het verdienen beginnen: tenminste een paar tientjes per dag. Een machine die automatisch geld genereert, wie wil dat niet! Er is wel een minpuntje: het apparaat maakt veel lawaai en wordt loeiheet. ‘Het is zo’n beetje het milieubelastendste gadget op aarde’. Misschien moet ik dan toch maar op zoek naar leuke gizmo’s met een hoog fun-gehalte.

Tja. Het beste is natuurlijk om deze gekkigheid maar gewoon voorbij te laten gaan. Maar ergens blijf ik dan wel met een zorg zitten. Ik heb ooit een smartphone gekocht, niet omdat ik nu zo graag een nieuw toestel wilde om mee te bellen, maar uit angst dat ik de boot van de technologische vooruitgang zou missen. Kan ik nog wel meekomen straks?

Ik zie mezelf al zitten over pakweg 10 – 15 jaar. Mijn strijkbout vertoont aan alle kanten kuren en als mijn kleinkinderen mij zo zien modderen, roepen ze vertwijfeld uit: ‘je kunt toch die zelfstrijkende robot nemen, die zijn helemaal niet duur hoor’. En dat ik dan moedeloos mompel: ‘wat moet ik met zo’n nieuw apparaat, alleen al de gebruiksaanwijzing is zo ingewikkeld, dat ik er niets van begrijp’.
‘Gebruiksaanwijzing, opa! Hallo! Dit is de eenentwintigste eeuw!’

Deze corpsballen komen in dit stuk niet voor

In onze buurt is er vijf keer per jaar een buurtlezing. Dan houdt een buurtbewoner een spreekbeurt over zijn werk, hobby of interesse. Vorige week werd de lezing gehouden door de studenten van een huis van het Utrechtse Studenten Corps. Het zijn onze achterburen.
Onze contacten met hen zijn beperkt. De corpsballen gooien regelmatig een briefje door de bus met de aankondiging van een borrel of feest. Wij roepen af en toe over de schutting of de muziek wat zachter mag. Ooit riep het zoontje van onze huisgenoten: ‘Korfballen! Jullie stinken naar wijn!’.
Door de jaren heen zijn er diverse acties van buurtgenoten geweest om de geluidsoverlast te beperken. De verontschuldiging was steeds dat men helaas teveel had gedronken. Of het nu door de laatste buurtactie komt of door een betere opvoeding, de corpsstudenten van nu houden wat meer rekening met de buurt.

Samen met zo’n 25 buurtgenoten schuif ik voor de lezing aan in de achterkamer, waar wij vanuit onze huiskamer op kijken; de achterkamer, die enkele jaren geleden tot discotheek (zonder vergunning) is omgebouwd. Het publiek is grotendeels van mijn leeftijd, mensen die naar mijn inschatting hun studie op andere wijze hebben ingevuld dan de corpsballen.
De jongens ontvangen ons hartelijk. Ze doen geen enkele moeite om zich beter voor te doen dan ze zijn. Het is een rommel in huis, ze lopen met een biertje in de hand, het witte overhemd hangt slordig uit hun broek, er zijn hoge koelkasten, alle tot de nok gevuld met alleen maar flesjes bier. De eerste dia van de powerpointpresentatie is een foto van de huidige groep bewoners, naakt, met een fles voor hun leuter, zoals de jongeheren hun piemel noemen. Schaamtegevoel kennen ze niet, ze zijn met een groep.

de vrijwillige strandwacht bij paal 17 op Texel

Een van de jongens vertelt over het huis en de activiteiten: een schier oneindige rij van festiviteiten zoals huisdiners, reünies en borrels. Er is een jaarlijkse dag voor de ouders, een dag voor oud-bewoners, een weekend in het buitenland, bezoeken aan het gezin van de nieuwe bewoners (‘nestcontrole’) enz. Om het door het Groningse Vindicat beschadigde imago van de corpsbal wat op te vijzelen vertelt men verder over goede-doelen-acties, sponsorlopen en vrijwilligerswerk als strandwacht op Texel. Het leven van de corpsstudent bestaat uit regels, rituelen, structuur en hiërarchie.

In de pauze lopen wij door het huis, door duistere gangen waar de muren met verfspuiten zijn voorzien van versieringen, langs toiletten met naaktfoto’s van corpulente dames, langs een keur van verkeersborden die uit de openbare ruimte zijn meegenomen en over groezelige trappen, waar de handen blijven plakken aan de leuning. De kamers zien er uniform donker, ongezellig en chaotisch uit: hier komt men alleen om te neuken en te slapen.
Iedere jongen woont hier vijf jaar. De nieuwelingen beginnen onder aan de ladder met uitvoerende taken. Hoe langer in huis, hoe meer je te vertellen hebt. Feitelijk krijgen de bewoners naast hun studie een informele opleiding evenementenmanagement. Ze leren organiseren, plannen, leiding ontvangen en leiding geven. Wie nog wat schuchterheid meebrengt leert dat snel af. Het is een ouderwetse cultuur, een hechte gemeenschap in een individualistische maatschappij, een gigantisch rollenspel.
‘Het is niet mijn wereld’, zegt een van de buurtbewoners en ik knik instemmend. Maar als ik kijk naar mijn eigen zoektocht tijdens mijn studietijd vind ik het jammer dat ik destijds niet zo’n soort houvast gevonden heb. En misschien had ik ook wel eens uit de ban wil springen met een fles voor mijn leuter. In iedere man schuilt een corpsbal. In iedere corpsbal schuilt een brave burger.
De jongens kunnen zich vijf jaar lang ongegeneerd als kinderen uitleven voordat de verantwoordelijkheid van gezin en baan roept. Voor hen is geen SIRE-campagne nodig. Zij hebben de tijd van hun leven.

TV kijken doe ik bijna nooit, maar toen ik een aankondiging zag van een programma over een muziekfestival in de Zwitserse bergen kon ik er niet meer onderuit. Barokmuziek en bergwandelen, veel mooier bestaat er niet. Ik pakte er wat strijkwerk bij, zodat ik mijn tijd nuttig kon besteden.
In Klassiek viert de zomer trekt NTR-presentator Floris Kortie langs muziekfestivals in Europa. Elke uitzending volgt hij enkele Nederlandse bezoekers. Zo maken we in het begin van deze uitzending kennis met de sympathieke zestigers Huib en Judith. Hij is huisarts, zij werkt als vrijwilligster in de kerk. Uitkijkend over de Aletschgletsjer vertellen zij, dat klassieke muziek altijd een belangrijke rol in hun leven heeft gespeeld. De muziek geeft hen troost en rust, zeker ook in tijden van verdriet.
We zien nostalgische plaatjes van het bergdorp Ernen en omdat Huib ook zo heerlijk rustig wordt van tuinieren zien we hem geheel ongedwongen in het tuintje van zomaar een Zwitser schoffelen. Natuurlijk is ook Floris achter zijn microfoon vandaan gekomen om mee te wieden.
Dan zien we even een flits van Andreas Scholl in het Stabat Mater van Vivaldi. De camera zoomt hier in op Huib en Judith. Zien we een spoor van emotie? Het verhaal over de moeder, die treurt om het verlies van haar zoon, dat raakte, dat kwam echt binnen, vertelt Judith, boven op een bankje in de bergen. De wandelstokken staan tegen de leuning, we horen het gebeier van koebellen.
Terwijl ik wacht op meer muziek zie ik dat Floris op bezoek gaat bij een Nederlandse theorbespeler, Mike Fentross. Hij studeert samen met een harpiste in het portaal van het Zwitserse kerkje voor de wijd openstaande deuren. De cameraman maakt sfeervolle beelden van het berglandschap achter de musici. Oefenen voor open kerkdeuren is heel normaal onder musici.

Dan komt het drama. Mike hoorde vlak voor het concert in Ernen, dat zijn vader overleden was. We zien beelden van houten kruisbeelden op het kerkhof. Fentross is desondanks in Zwitserland gebleven om op te treden en Kortie hangt natuurlijk aan zijn lippen om te vragen wat de muziek op dat moment voor hem betekende. De musicus antwoordt op vlakke toon, ‘dat hij het een goede ervaring vond’.
Nog een flits Vivaldi. We keren weer terug bij het echtpaar. Het verhaal van het Stabat Mater is voor hen heel herkenbaar. Zij hebben het afgelopen jaar veel verdriet gehad om een zoon.
De schouderstukken van een overhemd gladstrijkend wordt het me plotseling duidelijk waar deze uitzending over gaat. Muziek geeft troost, het echtpaar heeft verdriet, er is iets met een zoon. We groeien naar een climax toe.

Musikdorf Ernen

Aarzelend vertelt het echtpaar: er is iets, iets wat zij nooit verwacht hadden, zij waren totaal ontredderd. Hun zoon is in detentie genomen. Even denk ik nog aan een psychiatrische opname of iets met quarantaine, maar nee, het is echt waar, de zoon zit in de gevangenis. Een groot verdriet voor het echtpaar, maar een geluk voor de documentaire. Zo’n keurig, hoogopgeleid, weldenkend stel heeft een zoon die al een jaar in de bak zit. Ik strijk opeens diverse vouwen in mijn hemd.
Vivaldi is verdwenen, mijn vragen over het festival, over de groepen die er spelen, over de muziek, ik ben alles allang vergeten en wil nog maar één ding weten: wat heeft die zoon uitgevreten?
Dan zegt Floris Kortie: ‘ik hoef natuurlijk niet te weten, wat daar precies gespeeld heeft, maar ik ben wel heel benieuwd wat dat voor jullie teweeggebracht heeft’.
In het laatste beeld wandelt het echtpaar weg, ze geven elkaar geheel ongedwongen een hand. De vertrouwde wandelstokken konden zij voor dit shot even niet gebruiken.
Klassiek viert de zomer: wat een feest! 1 Minuut klassieke muziek, 24 minuten emotie.

Onze kleine stadstuin mag zich de laatste tijd in een toenemende belangstelling van diverse diersoorten verheugen.
Vogels weten altijd al onze tuin te vinden. Spinnen hebben we ook veel, heel veel. Als je een dag je fiets laat staan is ie ingekapseld in een web. En als ik in de tuin werk, wat heel soms wel eens gebeurt, dan kan ik schrikken van een glibberige, geelbruine pad die opeens onder een varen vandaan springt. Die pad is een huisvriend, hij zit er al meer dan twintig jaar. Of het is een nakomeling, ik weet niet hoe dat bij padden werkt. Ik zie er altijd maar één.
Nadat we een weekje weg waren geweest en ook onze kat Youri zoveel dagen vakantie had opgenomen, zagen we dat een van die moderne buurtkatten ons toch al niet florissante gazonnetje als poepdoos had uitgekozen. Bij onze thuiskomst lagen er zes drollen verspreid over het gras. Aan kleur en vorm was te zien, dat de verwende kat elke dag een andere delicatesse voorgeschoteld krijgt. Vanaf dat moment zijn wij dagelijks met cayennepeper en koffiedik in de weer.

Het bijenvolk in onze pruimenboom

Vorige week ontvingen we niet eerder geziene gasten. Wij hoorden op een middag een onbekend zoemend geluid. Alsof een Poolse schilder ergens een gemankeerde schuurmachine gebruikte. Of een centrifugerende wasmachine aan de wandel ging. Buiten gekomen zagen we duizenden insecten rond onze pruimenboom zoemen. Het zag zwart van de heen en weer schietende beestjes, een apocalyptische aanblik. Birds van Hitchcock in een mini-uitgave.
Geleidelijk aan vormde zich aan een van de hoogste takken een donkergekleurde kluit, een soort zak die in de boom hing. ‘Dat moet een bijenvolk zijn’, zei ik tegen G., bijna fluisterend. Ik was bang dat hard praten tot agressie van het volk zou leiden.

Nu wil het geval dat ik op een zangkoor naast een gepensioneerde bas sta, die in zijn vrije tijd imker is. Toen ik vorig jaar een keer met hem meereed heeft hij mij alles verteld over de bijtjes, over volken die zich splitsen, de oude koningin en de nieuwe koningin en de laatdunkende rol van de darren. Ik kan het niet meer navertellen, maar weet wel dat hij soms wordt gebeld als zich bijenzwerm op drift is en zich in een tuin van een argeloze burger heeft genesteld. Dan zorgt hij er op wonderbaarlijke wijze voor dat het volk in een mand verdwijnt en neemt hij de hele kluit mee.
Terwijl G. uit voorzorg alle ramen sloot, je moet er immers niet aan denken dat zo’n oude koningin per ongeluk door een bovenraam naar binnen vliegt en de duizenden onderdanen haar volgen, belde ik E., de imker. Hij kon dezelfde dag nog komen. Maar eerst moest ik nog op zoek naar een hoge ladder.
Ongeluk en tegenslagen zorgen voor verbinding, zo merkte ik op mijn rondgang in de buurt. Mijn verhaal lokte alom medeleven uit, maar pas op het tiende adres trof ik een bewoner met een uitschuifladder. Dat soort bewoners moet je koesteren.
De ladder was hoog genoeg, maar de tak waaraan het bijenvolk zich had opgehangen oogde te dun en de tak die stevig genoeg was om de ladder te dragen was te ver weg, zo zag E. direct al bij zijn aankomst. Onverrichter zake keerde hij naar huis terug.
En dus zat er voor ons niets anders op dan wachten totdat er een Mozes zou opstaan en het volk zijn biezen zou pakken. ‘Tussen twaalf en twee, dat is meestal de tijd dat ze doortrekken’, zei E. Even had ik nog de fantasie, dat die bejaarde pruimenboom zo lekker zou zijn, dat de oude koningin die tak tot haar permanente residentie zou willen maken. Misschien zouden de bijen dan ingezet kunnen worden om rondpoepende buurtkatten te weren. Maar de volgende dag, in een onbewaakt ogenblik, nog voor de klok twaalf uur geslagen had, was het volk weer vertrokken. Een dag later plaatste de Utrechtse Internet Courant bovenstaande foto van een fiets in de Loeff Berchmakerstraat.